De kwaliteit van de openbare ruimte heeft in Deventer veel aandacht van de burgers en het bestuur, omdat dit belangrijk is voor de leefbaarheid en de (veiligheids)beleving van de gebruikers. Het reguliere klein onderhoud vindt, conform de Visie Leefomgeving, plaats op basis van een basiskwaliteitsniveau (‘minimum niveau’).

Deventer baseert de basiskwaliteit op 4 criteria:

1. Minimale technische of wettelijke eisen: De belangrijkste wettelijke verplichting van gemeenten is de zorgplicht. We moeten zorgen dat de openbare ruimte veilig en bruikbaar is. De aansprakelijkheid hiervoor ligt vast in het Burgerlijk Wetboek (artikel 6:174). De algemene zorgplicht is soms uitgewerkt in specifieke wetten of jurisprudentie (bijvoorbeeld rondom verkeersveiligheid en richtlijnen van het landelijk kennisplatform voor infrastructuur, verkeer, vervoer en openbare ruimte, het CROW). Daarnaast gelden wettelijke eisen voor enkele specifieke onderdelen van de openbare ruimte.
2. Kapitaalvernietigingsniveau: Daalt het onderhoud onder dit niveau, dan wordt de levensduur korter dan kostentechnisch wenselijk is.
3. Leefbaarheid: Dit niveau wordt niet bepaald door wettelijke eisen en/of kapitaalvernietiging, maar door wat nog maatschappelijk zinvol is.
4. Functionaliteit: Voorkomen moet worden dat het onderhoudsniveau zo laag wordt dat de openbare ruimte niet meer functioneert zoals die bedoeld is.

De beschikbare middelen zijn net voldoende om de openbare ruimte te onderhouden op dit basisniveau. Het basiskwaliteitsniveau dat de gemeente minimaal wil bereiken is in 2016 vastgelegd in het Uitvoeringsprogramma visie Leefomgeving.

Op het gebied van onkruidbeheersing is in 2018 sprake geweest van een verbetering van het straatbeeld, mede dankzij de droge zomer  en de extra beschikbaar gestelde financiële middelen. Uit de monitoring blijkt dat het beeld een lichte verbetering laat zien, maar op dit moment is nog niet goed te zeggen of er ook sprake is van een structurele  verbetering

Deventer monitort twee-jaarlijks de beleving van de inwoners van de leefomgeving. De monitor is voor het laatst in 2017 uitgevoerd.  De leefbaarheid, de objectieve en subjectieve kwaliteit (aanzien en aantrekkelijkheid) van de openbare leef-, werk-, woon- en verblijfsomgeving zijn licht gestegen.
Uit de monitoring door de verbonden partijen blijkt dat de output in 2018 is gehaald.
De programmering van het groot onderhoud en de vervangingsopgave vindt plaats aan de hand van het meerjarenonderhoudsprogramma (MJOP). In 2018 is het geplande onderhoud van het MJOP-MIND 2017-2020 voor een groot deel uitgevoerd. In deze versie van het MJOP hebben we meer gebruik gemaakt van Geo-data, waarmee we nog beter integraal kunnen werken.

Op basis van een nadere financiële analyse, vastgelegd in het uitvoeringsprogramma visie Leefomgeving, zijn er drie beheergroepen waarvoor de vervangingsopgave in de toekomst een aandachtspunt is. De werkelijke vervangingsopgave is kleiner dan de theoretisch berekende opgave. Daarom hanteren we per beheergroep de volgende strategie:

• Vervanging asfaltwegen: financiële ruimte wordt verkregen door de verwachte afname van de benodigde extra onderhoudsmiddelen, als gevolg van de (afnemende) groei van de gemeente op langere termijn (na 2020), versus het structurele bedrag van €200.000 dat hiervoor elk jaar begroot staat. Jaarlijks zal op basis van de voorjaarsnota worden voorgesteld om dit verschil niet te laten terugvloeien naar de algemene middelen, maar te oormerken als vervangingsbudget.
• Vervanging structuur groen: de basisstrategie is om bij groen de levensduur te verlengen door ook bij functieverlies te blijven inzetten op klein en regulier onderhoud. Bij dreigend onveilige situaties stellen we de raad voor om exploitatiebudget te activeren. Om het effect op het regulier onderhoud te beperken, kiezen we bij vervanging zonder aanvullende dekking voor een laagwaardiger kapitaalgoed.
• Vervanging civieltechnische kunstwerken: in theorie kent deze beheergroep de grootste vervangingsopgave. Echter; de theoretische restlevensduren zijn nog enkele tientallen jaren, zodat dit probleem pas over lange tijd speelt. Daarom worden deze risico’s vooralsnog geaccepteerd. Het is namelijk onzeker welk bedrag echt nodig is: technologische ontwikkelingen en maatschappelijke veranderingen zullen het werkelijke financieringsvraagstuk voor deze onderdelen bepalen.

Uit de verschillende staten van onderhoud komt per deelgebied in de openbare ruimte het volgende beeld van gerealiseerd beleid naar voren:

Straten, wegen en pleinen

Er is groot onderhoud uitgevoerd aan een 15-tal asfaltwegen. Het gaat om enkele kleinere wegen in met name het buitengebied en om de Brederodelaan, de Brunswijkstraat, de Deventerweg, de Henri Dunantlaan, Kanaaldijk-West, de Maagdenburgstraat, de Paderbornstraat, de Pekelharingweg, de Vonkendijk en de Wetermansweg. De gebieds- en buurtgerichte aanpak richtte zich het afgelopen jaar op de aanpalende gebieden van de herstructureringswijken Keizerslanden en Rivierenwijk. Daarnaast is groot onderhoud uitgevoerd aan de Salomonszegel en de Holterweg en hebben reconstructies plaatsgevonden van een deel van de Ceintuurbaan en de Oosterwechelsweg en is de reconstructie van het Wezenland en een stuk van de Hanzeweg in voorbereiding genomen. De Deventerweg Enklaan en een deel Woertmansweg zijn geasfalteerd en tevens verbeterd voor het comfort en de veiligheid van de fietsers.

Openbare verlichting

In 2018 is het onderhoud van de openbare verlichting uitgevoerd volgens de overeenkomst met de aannemer. Deze overeenkomst is erop gericht dat altijd minimaal 98% van de verlichting brandt. In het afgelopen jaar is het groot vervangingsonderhoud aan de verlichting volgens de eerste jaarschijf van het MJOP 2017-2020 uitgevoerd. De buurten Het Bramelt en Roesink zijn afgemaakt en in een deel van Diepenveen zijn de oude armaturen vervangen door  energiezuinige led-verlichting.

Civieltechnische kunstwerken en havengebonden constructies

In 2018 is regulier onderhoud uitgevoerd aan de kleine civiele bruggen en kunstwerken. Hierbij is het uitgangspunt: voldoen aan de minimale ondergrens (veiligheid en bouwbesluit).

Groen, natuur en recreatie

Het klein onderhoud is volgens het afgesproken CROW-kwaliteitsniveau uitgevoerd door HGB, conform de daartoe geldende Dienstverleningsovereenkomst en het bijbehorend bestek. Het reguliere onderhoud aan onze (Rijksmonumentale) stadsparken is hiervan onderdeel.
Het grootste deel van het groot onderhoudsbudget is besteed aan laanboomverjongingsprojecten. Projecten Klinkenweg, Muldersweg, Spanjaardsdijk en Laan van Borgele zijn begin 2018 afgerond. Projecten Kleine Plantsoen is in de ontwerpfase. Projecten Avegoorsedijk en Oerdijk zijn in voorbereiding om in 2019 te worden uitgevoerd.

Openbare speelgelegenheden

Ook in 2018 is voortgang geboekt met de realisatie van de taakstelling uit Samen Ruimte Geven. Volgens planning (MJOP) is een deel van de gemeentelijk speeltoestellen vervangen door speelaanleidingen die goedkoper in beheer zijn. Stichting Tevreden heeft, conform afspraken in 2015, in 2018 het onderhoud uitgevoerd aan de door hen overgenomen speelplekken. De speelplekken zijn in 2018 onderhouden conform het Attractiebesluit.

Begraafplaatsen

Het reguliere onderhoud aan de gemeentelijke begraafplaatsen is in 2018 volgens het basiskwaliteitsniveau uitgevoerd door Het Groenbedrijf en de Stichting Oude begraafplaatsen Deventer (SOBD). Er is geen groot regulier onderhoudsbudget voor de gemeentelijke begraafplaatsen. Vanaf 2015 is er sprake van een inhaalslag op de gesloten begraafplaats aan de Diepenveenseweg (Rijksmonument), met subsidie van het Rijk. Deze werkzaamheden worden, mede gelet op de subsidievoorwaarden, uitgevoerd over een periode van 4 jaar.

Riolering en water

In 2018 is op enkele plekken groot onderhoud, waaronder vervanging, aan riolering en waterbeheervoorzieningen uitgevoerd conform het gemeentelijke rioleringsplan (GRP) 2015-2020. Er is met name aansluiting gevonden bij de groot onderhoudsopgave aan de diverse wegen.
Met name op het gebied van klimaatadaptatie is een aansprekend afkoppelproject uitgevoerd in combinatie met de werkzaamheden aan de Prins Bernardstraat in het Oranjekwartier.
De tunnel Brinkgreverweg is opgepakt in combinatie met het project Groene Wal. Het water van de tunnel loost nu direct op de gracht waarmee het risico van overstromen is afgenomen.  
Diverse rioolgemalen zijn vervangen waarbij enkele gemalen klaar zijn gemaakt voor VGS 2.0 waarbij minder regenwater naar de zuivering wordt gepompt.  

In de kadernota Vastgoed  (College B&W 2012, Raad 2015) is bepaald dat de gemeente Deventer het in eigendom hebben en beheren van vastgoed geen kerntaak vinden (we hebben geen vastgoed, tenzij). De ‘tenzij’ wordt ingevuld door de programma’s. Op het moment dat voor de realisatie van de gemeentelijke programmadoelen vastgoed noodzakelijk is, dan is het hebben van vastgoed een mogelijkheid. Vastgoed is dus altijd ondersteunend aan het betreffende beleidsprogramma.

In 2018 heeft het College het Beheerplan Groot Onderhoud Vastgoed 2018 – 2021 vastgesteld. Het kernbezit is daarbij opnieuw beoordeeld en afgenomen van 65 tot 54 panden (2019). Er is een lichte stijging van dat aantal te verwachten in de nabije toekomst gelet op het mogelijk in beheer nemen van parkeergarages, het Vogeleiland en soortgelijke ontwikkelingen. Met de komst van de definitieve Managing Partner per 1-1-2018 is het kernbezit verdeeld over 3 tranches. Ieder jaar wordt 1 tranche onder handen genomen, bestaande uit inspecties, uitvoeren groot onderhoud, actualiseren van MJOP’s en meer.Vanaf 2018 is het groot onderhoud conform deze systematiek en op basis van het beheerplan uitgevoerd. Voor de demarcatie tussen huurder en verhuurder van het onderhoud werken wij  zoveel mogelijk op basis van de ROZ-modellen (Raad voor Onroerende Zaken). Als verhuurder zijn wij voor het merendeel van onze  vastgoedportefeuille enkel verantwoordelijk voor het groot / planmatig onderhoud. Het overige onderhoud ligt grotendeels bij de huurder / gebruiker, enkele belangrijke uitzonderingen daargelatenOns kernbezit onderhouden wij op conditiescore 3 op basis van de NEN2767. Een uitzondering hierop zijn de monumentale panden, die wij op niveau 2 onderhouden. Voor panden opgenomen in een gebiedsontwikkeling hanteren wij conditieniveau 4. Dat tijdelijke vastgoed wordt zo snel en adequaat mogelijk verkocht, herontwikkeld en/of gesloopt, zodat de vastgoedportefeuille op maat is voor de programmadoelen en slechts beperkt tijdelijk vastgoed bevat.

Gemeentelijke huisvesting

Het technisch beheer en onderhoud voor de huisvesting van medewerkers van de gemeente en de bijbehorende cultuurhistorische gebouwen die de gemeente daartoe in bezit heeft, vallen onder verantwoordelijkheid van team FZ, waarbij de werkzaamheden worden uitgevoerd door een externe partner, te weten de BAM op basis van het destijds gesloten “build en maintain” contract.

Welzijn en culturele huisvesting en sportaccommodaties

Aan gebouwen voor welzijn, cultuur en sportaccommodaties wordt sober en doelmatig onderhoud gepleegd. Dat is vastgelegd in de meerjaren onderhoudsplannen (MJOP). Dit betekent dat de gebouwen in acceptabele staat worden gehouden, veilig zijn en storingsvrij kunnen worden gebruikt. De uitvoering van het groot onderhoud is in 2018 deels volgens planning uitgevoerd op basis van MJOP's die zijn opgesteld op basis van de methodiek NEN 2676. In samenspraak met Vastgoedbeheer is een project gestart om dit vastgoed te inventariseren en taken en verantwoordelijkheden tussen, gemeente, sportbedrijf, programma en Vastgoedbeheer eenduidig vast te leggen.

Onderwijshuisvesting

Per 1 januari 2015 is de gemeente niet langer verantwoordelijk voor het onderhoud aan de schoolgebouwen. Het rijk maakt de gelden rechtstreeks over aan de schoolbesturen. Wel onderhouden wij een aantal gymzalen en peuterspeelruimtes. Met minimale inzet van middelen houden wij de functie en representativiteit van de panden in acceptabele staat. Dit betekent dat de gebouwen veilig zijn. Het onderhoud is opgenomen in de meerjaren onderhoudsplannen (MJOP) en in 2018 conform planning uitgevoerd. In samenspraak met Vastgoedbeheer is een project gestart om dit vastgoed te inventariseren en taken en verantwoordelijkheden tussen, gemeente, sportbedrijf, programma en Vastgoedbeheer eenduidig vast te leggen.

Gebouwen voor derden

De gemeente heeft gebouwen in bezit voor andere partijen in de gemeente. Het merendeel van deze panden is verhuurd vanuit taakveld 0.3 Beheer overige gebouwen en gronden. De gemeente is als eigenaar en verhuurder verantwoordelijk voor het onderhoud van de panden. Eigendom van deze panden sluit niet altijd aan bij de Kadernota. Daarom worden mogelijkheden voor verkoop onderzocht en is het kwaliteitsniveau voor het onderhoud vastgesteld op minimaal instandhouding.